ذ- پادری :
برای بافت پادری، نیاز به قیچی و قاب چوب است . قاب چوبی با ابعاد، ۶۰ در ۹۰ و ۲۲ سوراخ بالا و ۲۲ سوراخ پایین . میخهای بزرگ خمیده را در سوراخها فرو می کنند و با منال، تار کار را روی میخ می کشند . دست پیچو را لا به لای تارها می گذرانند .
بعد پودها را برداشته، نخستین پود را به نخستین تار می تابانند و یک در میان از روی لقمه می گذرانند . از زیر و روی تار رد می کنند تا به راست برسد . باز یک در میان، از روی لقمه ها می گذرانند تا سر جای اول برگردد . این کار ادامه می یابد، تا پودها از تمام لقمه ها بگذرند. پودها را در دو طرف کار می پیچانند . هر دو سه رگی که می بافند، با برپاکی کوبیده می شود.
اندازه پادری :
- ۱۲۰ در ۷۰ ، مورد استفاده هتل ها . تعداد سوراخ ۲۸ عدد
- ۹۰ در ۵۵ ، مورد استفاده در خانه ها . تعداد سوراخ ۲۴ عدد
- ۸۰ در ۵۰ ، ظریف است و خریدار بیشتری دارد . تعداد سوراخ ۲۲ عدد
- ۶۰ در ۴۰ ، تعداد سوراخ ۱۸ عدد
انواع پادری :
- تابیده باریک : ۴۰ تار دارد، پودها از تکه های منال پر می شود، ۹۰ رگ دارد، با ۴۰ سوراخ در بالا و پایین ، رفت و برگشت منال ۱۸۰ بار .
- کم تاب ضخیم : ۴۰ تار و پود دارد، رفت و برگشت منال، ۸۰ دور
- پادری چیندنی
میخ دستگاه : شامل میلگرد نازک که یک سر آن به اندازه ۲ سانتیمتر ، خم شده به اندازه سوراخهای هر دستگاه .
مندلی : یک تکه فنر خودرو به اندازه ۱۵ تا ۱۷ سانتیمتر ، جهت کوبیدن پودهای پادری .
ر- رسمون :
ابزار مورد استفاده در بافت رسمون :
- کلیلک : چهار عدد چوب قوس دار به شکل منال که منالها را با آن می تابانند .
- مهره : قسمتی از کنده درخت، چهار شیار چهار سوی آن ایجاد می کنند . هر شیار یکی از چهار لای منال را نگه می دارد .
- چنگک : حلقه ای فلزی به شکل ؟ . برای بافت به دو چنگک نیاز است که به هم وصل می شوند .
- شاگردو : کنده درخت به اندازه ۶۰ در ۳۵ سانتی متر، دو عدد دوشاخعلی به شکل Y که به طور عمود نصب شده است .
- تخته : ابعاد ۴۰ در ۷ سانتی متر با چهار سوراخ بزرگ ، کلیلک از این چهار سوراخ رد می شود .
- لاشه : کهنه ای شبیه خورجین که یکی از چنگکها به آن وصل است ، روی لاشه سنگ می گذارند .
- چرخ رسمون تابی : دو چوب ضخیم ۷۰ سانتی متری به شکل ۷ در زمین می گذارند، تخته ای با چهار سوراخ روی آن پیچ می کنند .
روش بافت رسمون :
دو نفر در رسمون بافی با هم کار می کنند . منال را در آب می خیسانند . کلیلک ها را از بلبرینگ ها رد می کنند . یک طرف چهار منال را در کلیلک محکم می کنند . دو رشته منال، از شاگردو رد می کنند آن را به شیار مهره رسانده، به چنگک متصل به لاشه می بندند . دو رشته دیگر، از دو شیار مهره رد شده به چنگک وصل می شود . استادکار، پشت چرخ چهار عدد کلیلک ها را داخل سوراخهای تخته می کند و تخته را می چرخاند. هر چهار رشته منال، همزمان تابیده می شود بعد چنگک دوم بین لاشه و چنگک اول قرار می گیرد، باز تخته را می چرخانند، این بار منالها دور هم تابیده می شود و رسمون به وجود می آید .
منالها که دور هم تابیده می شوند ، از طولشان کاسته می شود . سر منال ها ریش است . برای زیبایی، ۲۰ سانتی متر از سر هر منال روی خودش برگشته، تابیده می شود که به آن گوشو می گویند . برای بافت رسمون، به زمینی به طول ریسمانی که می خواهند ببافند، نیاز است .
انواع رسمون :
- ۹ متری یا کمند ، برای بالا رفتن از درخت مورد استفاده قرار می گیرد .
- ۱۲ متری، برای هیزم کشی ( در گذشته مورد استفاده بوده است ) .
- ۴۰ متری
- ۶۰ متری، برای استفاده مقنی ها است .
ادامه دارد….
عالیه نقیب الذاکرین بافقی
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
شنبه 27,ژوئیه,2024